Het spel van toezicht voor advanced commissarissen

Het is u vast wel overkomen dat u op de parkeerplaats een onderwerp uit de vergadering nog eens dunnetjes overdoet. Of dat u op weg naar huis toch twijfelt of u net die ene vraag toch had moeten stellen. Of dat u de zag dat de twee bestuurders elkaar op een moment in de vergadering veelbetekenend aankeken. U had er best naar kunnen vragen, vond u, toen u al in de auto zat. En om er nu weer over op te bellen, dat maakt het ook weer zo zwaar. Maar u vraagt zichzelf wel af waarom u er niet in de vergadering over bent begonnen.

Dit soort gevoel gaat over ”het ongezegde in de boardroom” belemmert het optimale functioneren van zowel bestuur als van de raad. Kwaliteiten blijven onbenut en dilemma’s en zeker meningsverschillen worden niet uitgesproken. In een goed team, waar men elkaar aanspreekt en constructief met verschillende opvattingen kan omgaan, zijn de resultaten beter en is de bereidheid groter om voor de uitkomst verantwoordelijkheid te nemen. De grote maatschappelijke opgaves (denk aan de woningnood of de personeelstekorten in zorg en onderwijs) vergen veel van de RvC, zodat optimaal presteren van groot belang is en er met zoveel rolbewustzijn wordt opgetreden, dat ieder vanuit zijn/haar eigen verantwoordelijkheid meerwaarde toevoegt.

Een harmonieuze samenwerking mag niet ten koste gaan van een kritische houding en assertief gedrag van beide gremia, raad én bestuur. Ook ervaren commissarissen zoeken naar passende interventies wanneer er sprake is van een glijdende schaal van “goed naar slecht weer”. Gevolg kan zijn dat onnodig zware maatregelen genomen moeten worden. Maar wat ook soms speelt hoe de boardroom zich kan stretchen om uitdagende externe maatschappelijke opgaves te agenderen en adequaat op te pakken?

Altijd is alertheid nodig om tijdig in te zien dat zaken een ongewenste kant op (kunnen) gaan en dan is het de kunst om effectief te interveniëren om erger te voorkomen en het bestuur op de goede koers te houden of weer te krijgen.

Deze masterclass wordt in samenwerking met de NVTZ Academie (Vereniging van Toezichthouders in Zorg & Welzijn), de VTOI-NVTK Academie (Vereniging voor Toezichthouders in Onderwijsinstellingen en Kinderopvang) en de VTH Academie (Vereniging van Toezichthouders in Hogescholen) georganiseerd. Ervaren commissarissen vanuit de vier maatschappelijke sectoren kunnen zich hiervoor aanmelden.

Doelgroep

Deze masterclass is bestemd voor commissarissen met minimaal 1 periode (4 jaar) ervaring in toezichthouden.

Programma

Het ontwikkeltraject bestaat uit drie delen, waarin u als ervaren toezichthouder samen met gelijkgestemden na een korte theoretische samenvatting van onderwerpen op het gebied van boardroom dynamics aan de slag gaat met (eigen) ingebrachte casuïstiek, van de deelnemers en van de docenten.

Deel 1: Theorie middels e-learning (te volgen op een door de deelnemers gewenste tijd tot 2 weken voorafgaand aan deel 2)

De deelnemers krijgen een online college (1 uur) aangeboden en worden verzocht een aantal relevante teksten door te nemen. Aan de orde komen de volgende onderwerpen:

• Rollen van de raad van toezicht; omgang met het bestuur (directeur-bestuurder, RvB, CvB)
• Rolverdeling binnen de RvC (voorzitterschap, commissies)
• De betekenis van gedrag, teamrollen en teamdynamiek en persoonlijke stijlen
• Vertrouwen en toevertrouwen
• Onderlinge communicatie: het gezegde en ongezegde
• Oordeelsvorming
• Effectieve en niet-effectieve interventies.

Het aangeboden lesmateriaal blijft nog een jaar online beschikbaar.

Deel 2: Een live-bijeenkomst (van 14.00 tot 20.00 uur, twee weken na “sluiting” van deel 1)

Het uitgangspunt is dat de deelnemers kennis hebben genomen van de theoretische noties, zodat deel 2 ook daadwerkelijk interactief kan zijn. Op basis van deel 1 formuleren de deelnemers vragen en dilemma’s en brengen voorafgaand aan de live-bijeenkomst (bij voorkeur eigen) casuïstiek in. De docent verwerkt dit alles in het programma dat in het verlengde ligt van deel 1. Reflectie en andere inbreng van de deelnemers, het moderatorschap van de facilitator en inhoudelijke inbreng van de docent zorgen voor nieuwe perspectieven en inzichten. Deze inzichten zijn vervolgens van meerwaarde voor de eigen praktijk van toezichthouden.

Voorbeelden van eigen in te brengen casuïstiek:

1. Als financieel expert is een toezichthouder van mening dat de zorginstelling veel geld verspilt en erger nog grote risico’s loopt. Hij krijgt dat echter niet tussen de oren, noch bij de bestuurders, noch bij zijn collega’s in de RvC. Wat te doen?
2. Een competente bestuurder rapporteert aan zijn RvC dat de gemeente de voortgang blokkeert bij het beschikbaar stellen van locaties. Een van de commissarissen zegt dat hij denkt de wethouder te kunnen overtuigen. De bestuurder heeft daar grote moeite mee en u kunt zich dat goed voorstellen. Maar twee andere commissarissen vinden het voorstel niet verkeerd. En nu?
3. Samen met een collega van de RvC van een zorginstelling heeft u het jaarlijkse gesprek met de ondernemingsraad. De OR geeft aan dat de voorzitter van de – tweehoofdige – raad van bestuur een uitgesproken angstcultuur heeft gecreëerd. Wat doet u tijdens en na die vergadering?
4. Bij uw goed lopende grote scholengroep is de voorzitter van de RvT een zeer deskundige, maar ook uiterst dominante man. Hij overvleugelt ook de voorzitter van het CvB. Wat gaat u daarmee doen?
5. U krijgt (via via) signalen over het functioneren van één van de leden van de RvB. Deze staan haaks op het beeld dat in de RvC bestaat. U neemt de signalen serieus. Wat te doen? Hoe kunt u die aan de orde stellen in de RvC?

 Deel 3: Online bijeenkomst (gezamenlijk, 1,5 uur, vier weken na deel2)

In deze bijeenkomst wordt teruggekeken op het traject en het effect op de eigen situatie. Ook tijdens deze sessie zal de docent ervoor zorgen dat relevante inhoudelijke materie aanbod komt. Mocht u verhinderd zijn tijdens deze bijeenkomst, dan is het helaas niet mogelijk om deze in te halen bij een andere groep. Dit deel is namelijk een verlengstuk van de fysieke bijeenkomst.

De beoogde betekenis van het leertraject voor elke deelnemer

De deelnemer begint aan het leertraject als ervaren toezichthouder met de nodige bagage aan basiskennis en noties op het gebied van governance. Aan het einde gaat zij/hij verder met nieuwe inzichten en verder ontwikkelde vaardigheden passend bij eigentijds toezicht. Hij/zij is beter in staat de rollen te onderscheiden en daar op een bewuste doch niet krampachtige manier mee om te gaan en te herkennen. Zij/hij kan goed inschatten wanneer welke interventie op zijn plaats is. Ook door zijn/haar vaardigheid goed teamwork te stimuleren is de toegevoegde waarde voor het bestuur en de organisatie van een hoger niveau dan voorheen.

Last but not least wordt door de uitgesproken interactieve werkvorm indringend kennis gemaakt met de andere deelnemers en daarmee het netwerk uitgebreid en verrijkt.

Annuleringsvoorwaarden

Bij annulering vanaf één maand tot twee weken voor aanvang van de masterclass brengen wij u 50% van de kosten in rekening. Bij annulering korter dan twee weken voor aanvang van de masterclass brengen wij u 100% van de kosten in rekening. Bij verplaatsing van een opleidingsdag zijn wij genoodzaakt om €95,- locatiekosten in rekening te brengen. U kunt zich natuurlijk altijd, zonder extra kosten, laten vervangen door een collega commissaris; informeer ons hierover per mail. De VTW Academie behoudt zich het recht voor de datum van de masterclass, de locatie of de kosten te wijzigen. Een inschrijving kan in dat geval kosteloos worden geannuleerd. Voor meer informatie kunt u ons altijd bellen op 0570 76 00 06 of mailen naar vtw@academievoortoezichthouders.nl.

Aanmelden